به گزارش اقتصادآنلاین، موضوع قاچاق قطعه از یک سو و از سوی دیگر تولید مونتاژ قطعات در کارگاه‌هایی که به اصطلاح آنها را تولیدکنندگان زیرپله‌ای می‌خوانند، مشکلاتی هستند که علاوه بر قطعه سازان واقعی، گریبان مصرف کننده را می‌گیرد. حالا وزارت صنعت برای ساماندهی این وضعیت اقدام به اجرای طرحی کرده که طبق آن قطعات خودرو، کد رهگیری می‌گیرند.
امیرحسین قناتی، در این زمینه می‌گوید: «ما سالانه حدود ۵ میلیارد تومان قطعات قاچاق داریم که در همین راستا وزارت صنعت برای همه قطعات کد رهگیری ملی تعریف خواهد کرد. تاکنون برای ۱۲ قطعه این کد رهگیری تعریف شده و به زودی اجرایی خواهد شد.»
طرح مبارزه با ورود کالاهای قاچاق، از زمان روی کار آمدن دولت یازدهم کلید خورد و حالا در سال پایانی دولت به بخش خودرو رسیده است. اکنون پرسش اینجاست که اجرایی شدن این طرح چقدر در مبارزه با ورود قطعاتی که بی کیفیتی آنها به نام قطعه سازان ایرانی تمام می‌شود، موثر خواهد بود؟
رضا رضایی، رئیس انجمن قطعه سازان، در پاسخ به این پرسش می‌گوید: «امروز تکنولوژی در صنعت به شکلی است که نیاز به ورود سیستم‌های آماری است؛ سیستم‌هایی که شناسنامه هر محصول را نشان می‌دهد تا در صورت بروز هر نوع مشکلی، مقصر شناخته شود. سال‌هاست قطعات قاچاق و بی کیفیت مورد استفاده قرار می‌گیرند و در نهایت هم به نام قطعه سازان داخلی تمام می‌شود.»
او می افزاید: «قطعات خودرو ساخت داخل همگی دارای شناسنامه هستند و اکنون با راه اندازی سامانه کد رهگیری که ۱۰۰ درصد به آن نیاز داریم، تفاوت قطعات ساخت داخل و قاچاق مشخص خواهد شد. اختصاص کد رهگیری به قطعات خودرو فاکتور بسیار مهمی در جلوگیری از استفاده از قطعات قاچاق و غیراستاندارد است.»
بهرام شهریاری، قطعه ساز و کارشناس صنعت خودرو نیز در این باره بیان می‌کند: «برای مبارزه با قاچاق و جلوگیری از تولید محصولات زیرپله‌ای نیاز به یک سامانه و کد رهگیری برای قطعات خودرو است. آمار رسمی قاچاق قطعات خودرو هیچ گاه به صورت شفاف اعلام نشده، اما میزانش به حدی است که هم به ضرر مصرف کننده و هم به ضرر تولیدکننده داخلی تمام می شود.»
او ادامه می دهد: «وجود یک سامانه که در آن کد رهگیری قطعات خودرو مشخص می شود، الگویی استاندارد است که می تواند نقش موثری در جلوگیری از قاچاق و استفاده از قطعات بی کیفیت داشته باشد.»
بیشترین سود از بازار بزرگ قطعات یدکی خودرو نصیب واردکنندگان شده و قاچاقچیان از این بازار بیش از واردکنندگان سود می برند. در این میان اما از نقش دلال‌ها و واسطه‌ها نیز نمی‌توان گذشت؛ دلال‌هایی که از نبود نظارت بر توزیع قطعات یدکی در بازار نهایت استفاده را می‌برند. ضعف نبود نظارت فقط به بازار ختم نمی‌شود، بلکه همه قطعاتی که از مبادی رسمی هم وارد کشور می‌شوند شامل این نظارت نمی‌شوند و صرفا قطعاتی کنترل کیفی می‌شوند که شامل استانداردهای پنجاه وپنج گانه هستند.بنابراین خارج از این چارچوب هیچ نظارت کیفی روی قطعات وارداتی صورت نمی گیرد. این گونه است که دود سودجویی واردکنندگان به چشم مصرف کنندگان می رود. حالا اما با اختصاص کد رهگیری به قطعات خودرو می توان به قتل قاچاق در بازار قطعات خودرو امیدوار بود.